Na različitim stranama sveta priroda je stvorila remek dela koja inspirišu i fasciniraju i koja svakom delu naše planete daju neku specifičnost, a posebnu pažnju putnika privlače prirodne znamenitosti američkog kontinenta. Severna i Južna Amerika kriju veličanstvene pejzaže, od grandioznih kanjona do skrivenih vodopada, i svaki od njih je čaroban i jedinstven na svoj način.
Ta božanstvena raznolikost vam pruža priliku da na zapadnoj Zemljinoj polulopti zakoračite u ambijent koji ostavlja bez daha i koji prirodu američkog kontinenta čini jedinstvenom. Dobrodošli u svet čarobnih prirodnih lepota Južne i Severne Amerike!
#1 Grand kanjon, impresivan pogled u srce Zemlje
Verovatno najpoznatiji kanjon na svetu i pravi simbol američke pustinjske prirode je Grand ili Kolorado kanjon u Arizoni. Nalazi se relativno blizu Las Vegasa i ukoliko sa nama putujete na zapadnu obalu SAD bićete u prilici da vidite ovaj prirodni fenomen.
Veliki kanjon nastao je erozijom koju je izazvala reka Kolorado tokom 6 miliona godina, stvarajući slojeve stena u spektakularnim bojama. Dug je 446 km, a dubok i do 1857 metara u pojedinim delovi, što ga čini jednim od najvećih kanjona na svetu. Interesantno je da je lociran na izuzetno velikoj nadmorskoj visini od 1500 do 2600 metara.
Glavne tačke za posmatranje kanjona uključuju južni i severni obod, s tim što južni nudi neopisive panoramske poglede i brojne staze za šetnju. Na reci Kolorado postoji i mogućnost raftinga, što je idealno za avanturiste koji žele da istraže kanjon iz sasvim drugačije perspektive.
#2 Jelouston, prvi nacionalni park na svetu i geotermalno čudo
Prvi nacionalni park na svetu, Jelouston, osnovan je davne 1872. godine. Park zahvata više od 8.900 kvadratnih kilometara i prostire se kroz Vajoming, Montanu i Ajdaho. Jelouston je dom impresivnih geotermalnih fenomena, uključujući najpoznatiji gejzir na svetu, Old Faithful, koji eruptira svakih 60 do 90 minuta, bacajući vodu do 56 metara u visinu.
Osim geotermalnih čuda, Jelouston je poznat po staništima divljih životinja, posebno vukova, medveda, jelena i bizona. Više od 1.000 različitih biljnih vrsta raste u ovom parku, a šarolikost pejzaža je impresivna, od gustih šumskih prostranstava do slikovitih jezera i veličanstvenih kanjona.
Posetioci mogu uživati u raznovrsnim aktivnostima, uključujući planinarenje, ribolov, kampovanje i posmatranje divljih životinja. Svake godine, više od 4 miliona turista dolazi da istraži ovaj nacionalni park i uživa u spektakularnom prirodnom ambijentu.
Ulaz u park Jelouston se nalazi na oko 120 km od Bozemana u Montani, koji je najbliži veći grad, i na oko 80 km od Jacksona u Vajomingu, koji je popularna destinacija za turiste.
#3 Nijagarini vodopadi, jedno od najpopularnijih prirodnih čuda sveta
Na granici između Sjedinjenih Američkih Država i Kanade smeštena je jedna od najpoznatijih prirodnih znamenitosti istočnog dela SAD, čuveni Nijagarini vodopadi. Lokalitet se sastoji od tri zasebna vodopada – Potkovičasti vodopad (Horseshoe Falls), koji je najveći i preko kojeg ide granica između SAD-a i Kanade, dok se celom dužinom u SAD nalaze Američki vodopad (American Falls) i Nevestin veo (Bridal Veil Falls), koji je najmanji.
Svakog minuta, preko vodopada se prelije više od 168.000 kubnih metara vode, stvarajući fascinantne prizore koji privlače zaljubljenike u prirodu iz celog sveta. Ovaj prirodni fenomen formiran je pre više od 12.000 godina, tokom poslednjeg ledenog doba, a danas je nezaobilazna destinacija za sve ljubitelje prirode i fotografije.
Ako obilazite istočnu obalu SAD-a, najbliži grad u koji možete sleteti avionom je Baffalo (oko 30km od Nijagarinih vodopada) u državi Njujork, dok je sa kanadske strane najbliži veliki grad Toronto, udaljen oko sat i po vožnje. Pored uživanja u zadivljujućim pogledima, posetioci mogu da se upuste i u različite avanture, među kojima su najpopularnije vožnje brodom Maid of the Mist, koja vodi direktno do podnožja vodopada i obilazak Cave of the Winds, jedne od pećina ispod vodopada.
Nama svakako najinteresantnija činjenica vezana za Nijagarine vodopade je što je upravo ovde, naš najveći um Nikola Tesla radeće sa drugim inženjerima napravio hidrocentralu koja proizvodi naizmeničnu struju. Danas pored vodopada stoje čak dva spomenika podignuta Tesli u čast. Jedan na američkoj a drugi na kanadskoj strani.
Ako želite da iz NewYork-a krenete u obilazak Nijagarnih vodopada, let avionom traje sat i po. Njujork je verovatno najveći centar muzeja, kulture, mode, trgovine i pre svega biznisa na zapadnoj Zemljinoj poulopti.
#4 Neverovatni vodopadi Iguazu
Na granici Argentine i Brazila nalaze se Iguazu vodopadi, koji sa svojih 275 kaskada (slapova), širinom od 2,7 km i okolnom bujnom vegentacijom, pružaju spektakularan prizor praćen jakim hukom vode. Najpoznatiji deo vodopada je „Đavolje grlo“ (Garganta del Diablo), gde voda pada sa visine od oko 80 metara, stvarajući ogromnu izmaglicu. Poređenja radi, viši su od Nijagarinih vodopada i širi od Viktorijinih.
Najbliži gradovi su Puerto Iguazu u Argentini i Foz do Iguacu u Brazilu, odakle se do Iguazu vodopada lako može doći taksijem, autobusom ili čak organizovanim turističkim turama. Nacionalni parkovi sa obe strane granice nude uređene staze, izlete brodom i platforme za posmatranje.
#5 Amazon, pluća planete i najbogatiji ekosistem na Zemlji
Najveća tropska kišna šuma na svetu, Amazon, prostire se kroz devet zemalja, uključujući Peru, Kolumbiju Venecuelu, Ekvador, Boliviju, Gvajanu, Surinam, Francusku Gvajanu i Brazil, na čijoj se teritoriji nalazi oko 60% Amazona. Ova prašuma dobila je ime po istoimenoj reci i predstavlja „pluća planete“ i dom za više od tri miliona različitih vrsta životinja i biljaka, kao i za mnoga autohtona plemena koja žive u harmoniji sa prirodom. Prostire se na oko 5,5 miliona kvadratnih kilometara.
Da biste istražili Amazon, možete krenuti iz većih gradova kao što su Manaus u Brazilu ili Iquitos u Peruu, gde postoje brojni vodiči koji nude vođene ture kroz džunglu. Avanturističke ture uključuju vožnju brodom, posmatranje egzotičnih ptica i biljaka, kao i priliku za susret sa lokalnim plemenima. Amazonska prašuma nudi bogat ekoturizam, gde se mnogo toga može naučiti o očuvanju prirode i biodiverzitetu ovog ekosistema. Ukoliko ste avanturističkog duha i imate u planu da posetite Južnu Ameriku ne propustite priliku da zađete u prašume Amazona.
#6 Capillas de Marmol, kristalno plave pećine isklesane u mermeru
Mramorne pećine u Čileu, poznate kao Capillas de Marmol, nalaze se na jezeru General Carrera, drugom po veličini u Južnoj Americi, koje se prostire na površini od oko 1.850 kvadratnih kilometara. Pećine su nastale pre više od 6.000 godina, vekovnim delovanjem talasa, koji su oblikovali jedinstvene šupljine i predivne oblike. Sam mermerni kamen star je više miliona godina, a erozija je stvorila pećinske hodnike, stubove i lukove koji privlače posetioce iz svih delova sveta.
Pećine su smeštene u čileanskom delu Patagonije, a najbliže mesto za pristup je gradu Puerto Rio Tranquilo, oko 1.300 kilometara južno od glavnog grada Santjaga. Vožnja čamcem do pećina traje otprilike 30 minuta, a prizor mermera koji reflektuje tirkiznu boju jezera stvara vizuelni efekat od koga zastaje dah. Ove pećine menjaju izgled tokom godine, pa u proleće, kada se glečeri tope i nivo vode raste, tirkizni tonovi postaju svetliji, dok su leti nijanse tamnije i bogatije.
Iako je poseta Mramornim pećinama izazov zbog udaljenosti i surove prirode, ovaj spomenik prirode se ubraja među najlepše skrivene dragulje Čilea ali i celog sveta, pružajući neponovljivo iskustvo koje ljubitelji prirode pamte do kraja života.
#7 Cenote Ik Kil, prirodni bazen u srcu majanske zaostavštine Jukatana
Nedaleko od čuvenog majanskog grada Čičen Ice, na poluostrvu Jukatan u Meksiku, nalazi se cenota Ik Kil, prirodni bazen napunjen čistom i neverovatno prozirnom vodom. Ova spektakularna cenota, ili prirodni bazen dubok je oko 40 metara, dok je prečnik otvora oko 60 metara. Stotinama godina korišćen je u obredima drevnih Maja, koje su cenote smatrale svetim mestima povezanima sa bogovima podzemlja. Danas, Ik Kil privlači posetioce iz čitavog sveta, koji dolaze da plivaju u njegovim kristalno čistim vodama okruženim visećim biljkama i prelepim stenama.
U grotlu guste vegetacije koja se spušta do same površine vode, cenote Ik Kil pružaju jedinstveno iskustvo u prirodi. Voda je izuzetno čista i hladna, zbog čega je posebno osvežavajuće mesto tokom vrelih jukatanskih leta. Platforme za skakanje, uklesane stepenice i objekti za posetioce čine lokalitet lakim za pristup, dok visoki zidovi kratera stvaraju atmosferu izolovanog, sakralnog prostora koji inspiriše i zadivljuje.
Cenote Ik Kil su danas popularna stanica za sve koji obilaze kulturno nasleđe Maja na Jukatanu, naročito za one koji posete obližnju Čičen Icu. Njihov geografski i istorijski značaj dodatno doprinosi privlačnosti ovog prirodnog bazena, koji savršeno kombinuje prirodne lepote sa duhom drevne kulture.
#8 Bakarni kanjon (Copper Canyon), veći i dublji od Grand kanjona
Poznat po dramatičnim liticama i pejzažima, Bakarni kanjon (ili Kanjon bakra) u meksičkoj državi Čivava je jedan od najimpozantnijih na svetu. Čine ga šest glavnih klanaca i najmanje 12 velikih kanjona. Dublji je i širi od američkog Grand kanjona, i spada u najimpresivnije prirodne fenomene ne samo u Srednjoj, već u čitavoj Americi.
Mreža kanjona prostire se na preko 65.000 kvadratnih kilometara. Njegove dubine dosežu čak 1.800 metara, a stene koje okružuju njegove predele obojene su u karakterističnu bakarno-zelenu nijansu, po kojoj je kanjon i dobio ime. U prethodnom veku ovaj kraj je bio čuven po rudnicima bakra.
Sa mnoštvom mogućnosti za pešačenje, brdski biciklizam i zip-lajn, koji je inače jedan od najdužih na svetu, Bakarni kanjon je idealna destinacija za sve avanturiste. Ipak, atrakcija koja privlači najviše pažnje kod većine posetilaca je El Chepe, čuveni vozić koji omogućava jedinstveno iskustvo putovanja kroz planine i litice, uz spektakularne prizore duž čitave relacije kojom se kreće.
#9 Vinales, dolina neverovatnih pejzaža
Dolina Vinales, koja se nalazi u provinciji Pinar del Rio na zapadu Kube, čuvena je po svojim prelepim pejzažima, pećinama i raskošnim duvanskim poljima. Okružuju je karakteristične krečnjačke stene poznate kao “mogotes,” čiji se visoki vrhovi uzdižu iz ravnice, oblikovani vekovima erozije, i kriju brojne pećine, od kojih su najpoznatije Cueva del Indio i Gran Caverna de Santo Tomas. Zbog svega ovoga, dolina predstavlja prirodno i kulturno blago i 1999. godine uvrštena je na UNESCO-ov spisak svetske baštine.
Cela Kuba je poznata kao jedno od najboljih mesta na svetu za uzgajanje duvana, a dolina Vinales je ključna za kubansku duvansku industriju. Polja duvana i mala ruralna imanja dodaju autentičan šarm ovom regionu, gde posetioci imaju priliku da vide proces proizvodnje ručno pravljenih kubanskih cigara. Pored duvana, u dolini se gaje i kafa, banane i manioka, koji upotpunjuju bogatstvo prirodnog krajolika. Neverovatna Kuba je jedna od zemalja i dalekih destinacija koja će vas sigurno očarati.
#10 Cano Cristales, reka pet boja
Cano Cristales, poznata kao “Reka pet boja” ili “tečna duga”, jedno je od najlepših prirodnih čuda Južne Amerike i fantastične Kolumbije. Smeštena u Nacionalnom parku Serrania de la Macarena, ova reka se odlikuje živopisnim bojama koje se pojavljuju zahvaljujući specifičnoj biljci Macarenia clavigera. Tokom sezone između jula i novembra, biljka boji reku u nijanse crvene, žute, zelene, plave i crne, čineći nestvarane prizore.
Reka je duga oko 100 kilometara i prolazi kroz raznoliki ekosistem, sa kaskadama i prirodnim bazenima od kojih su neki urezani u stene. Voda je kristalno čista, što omogućava posetiocima da vide živopisno bilje i stene ispod površine. Uz šarene boje i jedinstvenu prirodnu okolinu, reka nudi iskustvo koje se teško može doživeti bilo gde na svetu.
Zaštićena zbog svoje ekološke važnosti i očuvanosti, Cano Cristales je relativno teško dostupna, ali je vredna truda za one koji istražuju skrivene lepote Kolumbije. Ova reka se nalazi na oko 400 km južno od Bogote, glavnog grada Kolumbije. Može se posetiti u okviru organizovanih tura koje nude ekološki održive posete kako bi se očuvala lepota i autentičnost ovog prirodnog dragulja.
Na američkom kontinentu priroda se ističe u svom najčistijem obliku, stvarajući predele koji nadmašuju maštu. Jedinstvena mesta koja smo pomenuli ne samo da osvajaju srca putnika, već i odražavaju bogato nasleđe drevnih civilizacija Južne Amerike. Uživajući u tim prirodnim remek-delima, možemo prepoznati i vrednovati povezanost između čoveka i prirode koja seže u davna, pradavna vremena.
