Jugoistočna Azija je dom nekih od najfascinantnijih hramova na svetu, koji kriju mnoge tajne iz prošlosti. Ovi hramovi, od Angkor Vata u Kambodži do Borobudura u Indoneziji, mesta su verskog obožavanja, ali i ključni svedoci istorijskih događaja, umetničkih dostignuća i drevnih običaja u ovom delu sveta.
Svaki hram ima svoju jedinstvenu priču i skrivene simbole. Unutar njihovih zidina nalaze se relikvije i artefakti koji govore o religiji i kulturi civilizacija koje su ih izgradile. Neki hramovi kriju tajne prolaze i prostorije, dok drugi prikazuju umetničke reljefe koji beleže značajne istorijske događaje i mitološke priče.
Predstavljamo vam priču o nekoliko najznačajnijih hramova jugoistočne Azije, i predlažemo vam da ih posetite ako volite da putujete na daleke destinacije. Oni će vam pružiti uvid u kulturu i istoriju regiona, otkrivajući kako su nastali, čemu su služili i koje su priče i legende sačuvali od zaborava.
#1 Angkor Vat Kambodža, veličanstvena zaostavština Kmerske civilizacije
Angkor Vat se nalazi u blizini grada Siem Reap, oko 300 kilometara severno od prestonice Kambodže Pnom Pena. Jedan je od najimpresivnijih i najvažnijih verskih spomenika na svetu. Kompleks hramova izgrađen je u 12. veku za vreme vladavine kmerskog kralja Suriavarmana II i prostire se na površini od preko 400 hektara. Gradnja je trajala oko 30 godina i ceo kompleks je predstavljao kraljevski posed.
Objekti su građeni od peskovitog kamena sa simetričnim rasporedom i reljefima koji pokrivaju zidove. Angkor Vat je prvobitno bio posvećen hindu bogu Višnu, ali je kasnije sa promenom državne religije postao budistički hram.
Arheolozi veruju da je hram trebao predstavljati i pogrebno mesto njegovog graditelja, kralja Suriavarmana. Razlog leži u činjenici da je okrenut prema zapadu gde sunce zalazi, dok je najveći broj drugih hramova okrenut prema istoku.
Od 1992. godine Angkor Vat je uvršten na listu UNESCO-ve svetske baštine. Hram je primer klasične kmerske arhitekture i simbol ponosa Kambodže koji je svoje mesto našao i na nacionalnoj zastavi.
#2 Thian Hock Keng Singapur, Hram Nebeske sreće
Najstariji i jedan od najvažnijihi hramova u Singapuru je Thian Hock Keng, izgrađen u čast Mazue, boginje mora. Hram predstavlja kulturni i religijski centar kineske zajednice u Singapuru.
Izgradili su ga Hoklo imigranti (pripadnici kineskog naroda) ,nakon što su se doseli u Singapur. Početak gradnje je bio između 1821. i 1822. godine, da bi svoj sadašnji oblik dobio 1842. godine,
Hram je izgrađen u tradicionalnom kineskom stilu od drveta kao glavnog građevinskog materijala, bez eksera. Ukrašen je zmajevima i feniksima, što simbolizuje snagu i besmrtnost, dok su na glavnom ulazu lavovi kao tradicionalne životinje koje štite hramove duž cele Kine. Centralno mesto u hramu zauzima statua boginje Mazu ali unutar hrama postoje i budistički oltari što ukazuje na prularistički pristup poštovanja religije i običaja kineske zajednice u Singapuru. Zbog velikog istorijskog i kulturnog značaja, godine 1973. proglašen je nacionalnim spomenikom.
Ukoliko putujete u Singapur ne propustite priliku da posetite Hram Nebeske sreće!
#3 Pagoda Švedagon Mjanmar, svetlucava kruna Mjanmara
Švedagon pagoda, poznata i kao Zlatna pagoda, nalazi se u gradu Jangon u Mjanmaru ili nekadašnjoj Burmi, oko 370 kilometara južno od glavno grada Nejpjida. Mesto je od velikog duhovnog značaja za ljude u Mjanmaru, ali i velika atrakcija za sve putnike koji otputuju u jugoistočnu Aziju.
Arheolozi veruju da je pagoda prvobitno podiguntaizmeđu 6. i 10. veka nove ere sa kasnijim proširenjima i restauracijama. Međutim, stara burmaska legend propoveda da je izgrađen je pre više od 2.600 godina. Objekat je visok 98 metara i prekriven zlatom, što mu daje blistav i svetlucav izgled. Kruna pagode je ukrašena draguljima, uključujući dijamante i rubine, a na njenom vrhu se nalazi i najveći dijamant od 75 karata.
Veruje se da se upravo u Švedagon pagodi nalaze relikvije četiri prethodne reinkarnacije Bude, ali je svakako najznačajniji artefakt Osam vlasi Budine kose. Tokom noći pagoda je osvetljena hiljadama lampiona i svetiljki koje stvaraju čaroban i zadivljujući prizor.
#4 Wat Pho Tajland, hram ležećeg Bude u Bangkoku
Tajland je čuven po nekim od najlepših plaža i pejzaža na svetu, a kada govorimo o hramovima, svojom grandioznošću posebno se ističe Vat Pho. Prepoznatljiv je po ogromnoj statui ležećeg Bude koja je duga 46 i visoka 15 metara i predstavlja Budin ulazak u nirvanu i kraj njegovih reinkarnacija.
Vat Pho je poznat i kao mesto gde je osnovana prva škola tradicionalne tajlandske masaže, koja se i danas praktikuje u kompleksu hrama. Prelepi vrtovi koji okružuju kompleks sa brojnim statuama Bude, različitim figurama i tradicionalnim tajlandskim skulpturama, predstavljaju savršeno mesto za meditaciju i opuštanje.
Hram Vat Pho se nalazi u Bankoku i izgrađen je u 16. veku na mestu starog hrama, a proširen je i obnovljen u 18. veku za vreme vladavine kralja Rame I.
#5 Chua Mot Cot Vijetnam, Hram boginje milosrđa
Ako se umorite od velikih i grandioznih hramova, posetite jednostubni Chua Mot Cot hram u srcu Hanoja, glavnog grada Vijetnama. Ovaj neobičan hram lociran je u neposrednoj blizini Zapadnog jezera i odmah pored muzeja Ho Ši Minu, bivšem predsedniku Severnog Vijetnama.
Jedinstven po svojoj arhitekturi koja podseća na cvet lotosa koji je duboko ukorenjen u budističkoj simbolici, Hram boginje milosrđa zgrađen je usred malog jezera 1049. godine u vreme vladavine cara Li Thai Tonga. Prema legendi, car je sanjao boginju Avalokitešvari koja mu je dala bebu dok je sedela na lotosu. Nakon ovog sna, car je izgradio hram u znak zahvalnosti boginji Avalokitešvari.
Hram je simbol čistote i prosvetljenja. Iako relativno mali po dimenzijama, za Vijetnamce je od izuzetnog verskog značaja. Pagota je kvadratnog oblika napravljena od drveta i stoji na jednom stubu prečnika 1,25 m i visine 4 m. Oko hrama koji stoji kao cvet lotosa u jezeru je prostran i predivan vrt u čijem ambijentu ćete uživati u pravom smislu te reči.
#6 Pha That Luang Laos, Velika Stupa u Vijetijanu
Na jeziku naroda Laosa Pha That Luang znači Velika Stupa. To je najvažniji nacionalni i verski simbol u Laosu. Nalazi se u glavnom gradu Vijetijanu i predstavlja budističku arhitekturu i duhovnost koja je duboko ukorenjena u istoriju i kulturu naroda Laosa. Prvobitna stupa izgrađena je u 3. veku kao hinduistički hram, kada je celokupno područje bilo pod uticajem Kmerskog carstva.
Pha That Luang je izgrađen u klasičnom laoškom arhitektonskom stilu. Glavna stupa je visoka 44 metra i prekrivena je listovima zlata. Za prekrivanje stupa utrošeno je oko 500 kg zlata. Oko nje se nalazi nekoliko manjih stupova i hramova koji takođe odražavaju budističku religiju i elemente lao kulture.
#7 Borobudur Indonezija, Velika budistička stupa na Javi
Borobudur je jedan od najvećih i najpoznatijih budističkih hramova na svetu. Nalazi se u Indoneziji u centralnom delu ostrva Java. Od Džakarte je udaljen oko 500 kilometara u istočnom pravcu. Ovaj impresivan spomenik predstavlja vrhunac budističke arhitekture i umetnosti, a njegova veličina i složeni ukrasi ga čine jednim od najvažnijih arheoloških lokaliteta u jugoistočnoj Aziji.
Izgrađen je tokom 8. i 9. veka za vreme dinastije Sailendra koja je vladala centralnim delom Jave. Pretpostavlja se da je izgradnja trajala oko 75 godina i da je okončana oko 825. godine.
Borobudur je izgrađen kao ogromna stupa sa devet platformi od kojih su šest kvadratnog oblika a tri pri vrhu kružnog. Na samom vrhu se nalazi centralna stupa, okružena sa 72 manje. Zidovi hrama ukrašeni su brojnim reljefima i sa preko 500 statua Bude.
Šetajući kroz nivoe, kretaćete se od sveta želja (Kamadhatu), preko sveta oblika (Rupadhatu), do sveta bez oblika (Arupadhatu), što simbolizuje duhovni put prosvetljenja. Hram je važan centar budističkih hodočašća, posebno tokom praznika Vesaka, kada se proslavlja Budino rođenje, prosvetljenje i smrt.
Važnost hrama i spomenika koji je značajan ne samo za Indoneziju, već i za čitav svet, prepoznao je i UNESCO koji je 1991. godine Borobudur proglasio svetskom kulturnom baštinom.
Hramovi jugoistočne Azije su mesta duhovnosti ali i impresivni primeri kulturnog nasleđa i umetničkog izraza naroda koji vekovima žive na ovim prostorima. Sigurno je da je ovo samo mali delić onoga što ovaj veliki region nudi i da se u našoj priči moglo naći mesta i za neverovatne hramove na Baliju, poput Pura Ulun Danu Bratan kao i Vat Xieng Thong u Laosu, Kek Lok Si u Maleziji i mnoge druge, ali o njima nekom drugom prilikom.
